Shanty-Pedia
In het boek van Joanna Colcord ‘’Songs of American Sailormen’’ (1938) komen we het lied weer tegen onder de naam ‘’Paddy Get Back’’. Volgens haar is het lied rond 1870 ontstaan als forebitter/forecastle song en is het gedurende de laatste jaren van het zeiltijdperk als capstan shanty aangenomen. Het chorus dat zij weergeeft:
Paddy, get back, take in the slack!
heave a-round the capstan, heave a pawl, heave a pawl!
‘bout ship and stations, boys, be handy,
rise tacks and sheets and main-s’ l haul!
Pawl:
een stuk hout of metaal geplaatst bij de voet van de kaapstander(capstan) of windlass om het teruglopen te voorkomen.
Windlass:
een apparaat voor het ophalen van het anker. Is een oud begrip en al in gebruik vanaf de 17e eeuw. Een oude spelling was Windelas. Schijnt vanuit het Middle English te komen en werd toen geschreven als Windas. (1150—1500)
Slack:
oude term en al in gebruik sinds de Old English periode (450—1150) toen het werd geschreven als –sleak- in de betekenis van –ruimte-vrije afstand. Nu gebruikt als aanduiding voor het vrijgekomen deel van een touw(rope) als onderdeel van de rigging.
Johnny Caproos:
verbastering van Crapaud (mormel) als aanduiding en bijnaam voor een Fransman. Is ook een reuzekikker uit Zuid- en Centraal Amerika bekend onder de naam leptodactylus pentadactylus. In de 16e eeuw schreef Nostradamus al in een verwijzing naar de Fransen over ’les crapauds’. Het legt de verbinding tussen de Fransen en hun voorliefde voor de kikkerbilletjes/kikkerdijtjes.
Rooshians:
Russen.
A bum an’ stiff:
een landloper/zwerver en een gehandicapt persoon bijv. a stiff leg/stijf been. (Cape Stiff was tevens de bijnaam voor Cape Horn).
Pox:
in dit geval geen waterpokken maar een geslachtsziekte.
A bunk:
een sobere en zeker qua maatvoering nauw bemeten slaapplaats aan boord, meestal met 2 of 4 in een compartiment.
Flippers: English slang voor ‘’de handjes of klauwtjes’’
Ook in gebruik als duiding voor bijv.de vinnen van grote vissoorten.
Snooze:
een dutje doen.
Booze:
sterke drank.
Lay aft men:
hier in de betekenis van: Attentie! Ophouden met wat je aan het doen bent/wakker worden/uit je nest.
The Hotspur:
Full-Rigged ship, te water gelaten op 13 October 1810. Gebroken: Januari 1821. Lengte 44 meter. HMS Hotspur was een oorlogsfregat van de Royal Navy en voorzien van 36 kanonnen.
Tussen 1810 en 1948 zouden er bij de Royal Navy 4 schepen worden vernoemd naar The Hotspur hetgeen een bijnaam was voor ene Sir Henry Percy gezien zijn opvliegend karakter.
Frisco: San Francisco.
‘With the Southcone a-hoisted as a warning’: waarschuwing die vanaf 1855 zou worden verzonden door ‘The Met Office’ als zijnde de organisatie voor de nationale Engelse weerberichten die ook de aangeleverde gegevens door vrijwilligers zou bundelen alsmede het verzamelen van allerlei gegevens over de oceanen. De feitelijke naam van dit instituut werd in 1854 The Meteorological Department of the Board of Trade’, met de aanstelling van Vice-Admiraal Robert Fitzroy als hoogste leidinggevende. Van 1828 - 1836 was hij Captain van H.M.S. Beagle. Bij zijn tweede reis tussen 1831 en 1836 zou hij vergezeld worden door Charles Darwin. In October 1859 verging de Clipper Royal Charter bij de kust van North Wales met een verlies van 450 levens. Naar aanleiding hiervan introduceerde Fitzroy in 1861 het eerste Britse stormwaarschuwingsbericht door ingebruikneming van de elektrische telegraaf. De huidige naam van dit vooraanstaande instituut is ‘The National Meteorological Library And Archive’ en Is voor iedereen te volgen en te raadplegen. Het is de nr. 1 op dit gebied in de gehele wereld en heeft in bezit:
Scheurbuik:
verschijnselen zijn: inwendige bloedingen, uitvallende tanden door zwellingen en pijnlijke ledematen. De voornaamste doodsoorzaak aan boord van middeleeuwse zeilschepen. De Britse marine-arts James Lind (1716-1794) voerde in 1747 de regelgeving in dat er op Britse marineschepen citroensap moest worden verstrekt. Tijdens de wereldreis van de grote navigator James Cook ontdekte men ook de heilzame werking van zuurkool t.a.v.de scheurbuikziekte. Op zich wel vreemd dat dit eerst vanaf 1747 algemeen bekend raakte want in het boek van Dr. E. Leuftink genaamd: ’Chirurgijns Zee-kompas’ staat beschreven dat op het schip waarmee de adelborst Wurffbain in 1632 naar Indie voer elke man bij uitbraak van de scheurbuik om de dag citroensap kreeg. Ook onze eigen Michiel de Ruyter schreef al in 1653 een brief naar de Zeeuwse admiraliteit dat de gezondheid aan boord goed was want hij had een Engels schip aangehouden en daaruit de hele lading citroenen gelicht en onder de manschappen verdeeld. De toenmalige serieuze wetenschap negeerde de eerste berichten over de heilzame effecten van citrusvruchten want ja, ‘die zeelui hadden wel meer sterke verhalen’. Liever sneden ze zwart geworden tandvlees weg en stijve gewrichten ging men te lijf door er met stokvis tegen te slaan. Een citaat na het passeren van de zuidelijke keerkring en het overlijden van het eerste slachtoffer: ‘door den overvloedighen ghesouten cost groote sieckte onder tvolck ghecomen die men scheurbuik noemt’.In die jaren ontstonden de moestuintjes op het dek om zodoende aan wat verse groenten te komen.
PK
Tekst:
’t Was a cold an’ dreary morning in December
An’ all of me money it was spent
Where it went to Christ, I can’t remember
So down to the shippin’ office went
Now that day there was a great demand for sailors
For the colonies and for Frisco and for France
So, I shipped aboard a limey barque the Hotspur
I got paralytic drunk on my advance
Refrein
Paddy lay back! Paddy lay back!
Take in your slack. Take in toyr slack!
Take a turn around the capstan
Heave a pawl, heave a pawl
‘Bout ship stations boys be handy, be handy
For we’re bound for Vallaparaiser ‘round the Horn
Now I joined her on a cold December morning
A-flapping on me flippers to keep me warm
With the south cone a-hoisted as a warning
Stand by the coming of the storm
Now some of our fellows had been drinking
An’ I meself was heavy on the booze
So, I climbed into my ol’ sea chest a-thinking
I turned into me bunk and have a snooze
Refrein
I woke up in the morning sick an’ sore
I knew I was outward bound again
When I heard a voice a-callin’ at the door
Lay aft men and answer to you’s names
Now ’t was on the quarterdeck where first I saw ‘em
Such an ugly bunch I’d never seen before
For there was a bum an’ stiff for every quarter
An’ it made me poor ol’ heart feel sick an’ sore
Refrein
Ther’ was Spaniards an’ Dutchmen an’ Rooshians
An’ Johnny Caproose just across from France
An’ they couldn’t speak a God-dammed word of English
But answered to the name of month’s advance
Now I knew that in me box I had a bottle
By the boardin’ master ‘t was put there
An’ I wanted something for to wet me throttle
Something for to drive away dull care
Refrein
So down upon my knees I went like thunder
Put me hand into the bottom o’ the box
And what was me great surprise an’ wonder
Found only a bottle o’ medicine for the pox.
Refrein
Vertaling:
‘t Was een kouwe druilerige ochtend in December
En al mijn geld was uitgegeven
Waaraan weet ik bij god niet meer
Dus ging ik naar het scheepskantoor
Nu was er die dag grote vraag naar zeelieden
Voor de koloniën en voor Frankrijk
Dus monsterde ik op een Engelse bark The Hotspur
En werd lazarus van m’n voorschot
Refrein
Rustig aan Paddy,
Hou je gedeisd
Doe je dienst aan de kaapstander
Haal de pal op
Op alle delen van het schip moet je handig zijn
Want we gaan naar Vallaparaiser om Kaap Hoorn
Nu, ik kwam aan boord op een koude Decemberochtend
Met m’n handen slaand om ze warm te houden
En de zuidbal hing al als waarschuwing:
Wees klaar voor de komende storm.
Nou hadden sommige van onze jongens wat gedronken
En ikzelf was zwaar aan de drank
Dus klom ik in m’n ouwe kist en dacht
Ik ga maar te kooi om wat te pitten.
Refrein
Ik werd ‘smorgens ziek en misselijk wakker
Ik wist dat we weer naar zee gingen
Toen ik een stem aan de deur hoorde:
“Uit je nest mannen en antwoord naar je naam.”
Nou op het achterdek zag ik ze voor het eerst
Zoveel lelijkheid had ik nog nooit gezien.
Want er was een zwerver en een lijk voor elke bak
En het maakte m’n ouwe hart ziek en misselijk.
Refrein
Er waren Spanjaarden en Hollanders en Russen
En Johnny Caproos, net uit Frankrijk
En ze spraken geen woord Engels
Maar antwoordden naar de naam van hun voorschot.
Nou wist ik dat ik in m’n kist een fles had
Daarin gedaan door de boardin’ master
En ik wilde iets om m’n keel te smeren
Iets om m’n duffe hoofd op te klaren.
Refrein
Dus ik ging als de donder op m’n knieëen
En reikte m’n hand naar de bodem van de kist
En wat was mijn grote verbazing
Ik vond slechts een fles medicijn tegen de pox.
Refrein