Shanty-Pedia

Shanty zoeken...
‘The Greenland Whale Fisheries’; een forebitter en zo ongeveer de oudste overgebleven song uit het whaling tijdperk.  Een vroege versie verscheen reeds rond 1720 in de vorm van een ballade. Werd zo halverwege de 18e eeuw een populaire seasong aan boord van zowel de whaling ships als de koopvaardij. Komt in verschillende uitvoeringen voor en opvallend is het wisselende tijdstip waarop men het avontuur laat beginnen. Dat kan zijn in 1874 ,1853 ,1864 ,1833 en 1834.   In het boek van Gale Huntington ’Songs the Whalemen Sung’, vinden we op blz.12 een mooie versie die is aangetroffen aan boord van de whaler BENGAL  in 1833 waar ene William Silver uit Salem de tekst in het scheepsjournaal had opgeschreven.
De strekking van het verhaal is dat van een Whaling Ship op weg naar Greenland. De wachtpost hoog in de mast ziet in de verte een walvis en slaakt de vaste kreet:
’Thar She Blows ‘!!  De harpoeniers lanceren hun kleinere boten en gaan er achteraan. De walvis slaat met zijn machtige staartvin hun boot omver en 5 man verdrinken   Tot verdriet van de captain maar...de walvis ontsnapt…en dat vond de captain nog veel erger! Hij geeft het bevel voor het ophalen van het anker want we gaan naar huis en het gaat hier al winter worden. We gaan hier weg want Greenland is een barre omgeving, kaal en zonder groen, ijs, sneeuw en grotendeels donker.

Spyglass; een smalle telescoop.
Flurry of his tail; een klap met de staartvin.
Hoisted our colours; hesen onze vlag(gen) d.w.z. de nationale vlag & de whaling vlag.
Let your jibsheets fall; laat die zeilen maar zakken.
Resolved, resolved was each whalerman bold
; elke moedige whalerman was op weg….
He blows at every span: een ‘span’’ is een soort afstands-of tijdruimte. De walvis ‘’spouts’’elke keer als hij boven water komt.

In het mooie oude boek van John Masefield genaamd: ‘’A Sailor’s Garland’’ (uitgave in 1906) vinden we The Greenland Whale Fisheries terug onder de titel ’The Whale’ en hier begint men in 1894 aan het avontuur en zou er slechts 1 man verdrinken getuige de regels:

‘We struck the whale, and away she went,
casts a flourish with her tail,
but, oh, and alas, we’ve lost one man,
and we did not kill that whale brave  boys,
and we did not kill that whale’.

Op de prachtige CD van A.L. LIoyd & Ewan MacColl ‘Thar she blows’ horen we the Greenland whale fisheries zingen onder de titel ’sperm whale fishery’. De gehele CD is gevuld met de mooiste whalingsongs zoals:
1-Sperm Whale Fisheries
2-Blood Red Roses
3-Farewell to Tarwahtie
4-The Eclipse
5-The Cold Coast of Greenland
6-The Twenty-Third of March Me Boys
7-The Coast of Peru
8-We’ll Rant and We’ll Roar
9-Reuben Ranzo
10-The Bonny Ship The Diamond
11-The Cruel Ship’s Captain
12-Off To Sea Once More
13-Heave Away my Johnny
14-Paddy and the Whale
15-Greenland Bound

Deze CD behoort tot de unieke parels der whalingmusic en niemand kan zo klagend zingen als LIoyd  onder begeleiding van zijn voortreffelijk concertinaspel. Je wilt gewoon je jas aantrekken zo koud krijg je het vanzelf als hij de omstandigheden beschrijft. Puur, groots in eenvoud en authentiek tot het bot. Daarom tot besluit het laatste couplet van ‘’Old Sailors’’ uit het boek A Sailor’s Garland van John Masefield:

‘And in Davey Jones taverns may they sit at ease,
with their old tarpaulin aprons over their old knees,
singing their old sea ballads and yearning of the seas  like good old sailors of the queen’s
and the queen’s old sailors.’

PK.

Tekst:

 

In eighteen hundred and seventy-four

Of March the eighteenth day

We hoisted our colours to the top of the mast

And for Greenland heave away, brave boys,

and for Greenland heave away.

 

The lookout on the mainmast he stood

His spyglass in his hand

“There’s a whale, there’s a whale,

there’s a whale fish.” he cried

“And he blows at every span, brave boys,

and he blows at every span.”

 

The captain stood on the quarter deck

The ice was in his eye

“Overhaul, overhaul, let your jib sheets fall

And go put your boats to sea, brave boys,

and go put your boats to sea.”

 

The boats were lowered and the men put out

The whale was full in view

Resolved, resolved was each whaler man bold

For to steer where the whale fish blew, brave boys,

for to steer where the whale fish blew.

 

The harpoon struck and the line paid out

A single flurry of his tail

He capsized our boat and we lost five men   

And we did not catch that whale, brave boys,

and we did not catch that whale.

 

The losing of them five jolly men

It grieved our captain sore

But the losing of that sperm whale fish

Oh, it grieved him ten times more, brave boys,

oh, it grieved him ten times more.

 

“Up anchor now”, our captain he cried

“For the winter stars do appear

And it’s time we left this cold country.”

And for homeland we did steer, brave boys,

and for homeland we did steer.

 

Well Greenland is a barren land

A land that bears no green

Where there’s ice and snow

and the whale fish blow

And the daylight’s seldom seen, brave boys

and the daylight’s seldom seen.

 

Vertaling:

 

In achttienhonderdvierenzeventig 

Op de 18e maart

Hesen we onze kleuren in de top van de mast

En we zetten koers naar Groenland, dappere jonges.

En we zetten koers naar Groenland

 

De uitkijk stond in de grote mast

Z'n kijker in de hand.

Een een walvis! Een walvis!

En walvis!" riep hij.

“En die blaast steeds, dappere jonges

En die blaast steeds.”

 

De schipper stond op het achterdek

D’r stond ijs in z’n ogen

“Haal de zeilen in, laat de fokkeschoot los

En laat je boten in zee, dappere jonges

En laat je boten in zee.”

 

De boten werden neergelaten en de mannen erin

De walvis was goed te zien.

Elke walvis man was vastberaden

Om de sturen naar waar de walvis blies, dappere jonges

Om te sturen naar waar de walvis blies.

 

De harpoen sloeg vast en de lijn vierde

Een enkele beweging van z’n staart

Hij kapseisde ons bootje en we verloren 5 man

En we vingen die walvis niet, dappere jonges

En we vingen die walvis niet.

 

Het verlies van die 5 vrolijke mannen

verdroot onze schipper erg

Maar het verlies van de potvis

O, het verdroot hem tien keer meer, dappere jonges.

O, het verdroot hem tien keer meer.

 

“Haal nu het anker maar op.” riep onze schipper,

“Want de wintersterren komen op

En het is tijd dat we dit koude land verlaten.”

En we stuurden naar het thuisland dappere jonges

En we stuurden naar het thuisland.

 

Wel Groenland is een dor land

Een land dat niets groens heeft

D’r is slechts ijs en sneeuw

En de walvis die blaast

En daglicht zie je er zelden, dappere jonges

En daglicht zie je er zelden,

 

 

Bijgewerkt op: 01-12-24